بررسی جامعه شناختی دلایل فراز و فرود پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در ایران از انقلاب 1357 تا به امروز

thesis
abstract

نوشتار حاضر کوششی است برای توضیح و تبیین پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در ایران از انقلاب 1357 تا کنون. این پایان نامه با تبیین مسائل اجتماعی ایران در سه دهه ی 60 ، 70 و 80 خورشیدی، به دنبال یافتن دلایل افول پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در دهه های 60 و 80 و دلایل گسترش پایگاه اجتماعی این گفتمان در دهه ی 70 می باشد. نتیجه ای که پژوهش حاضر بدان دست یافته، این است که مابین میزان مدنی بودن و توده ای بودن جامعه با میزان پایگاه اجتماعی روشنفکری دینی، همبستگی معقولی وجود دارد؛ به عبارت دیگر، هرچه شاخصه ها و مولفه های جامعه ی توده ای در جامعه ی ایران افزایش یافته است، پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی با افول مواجه شده است و هرچه از میزان توده ای بودن جامعه کاسته شده و شاخصه ها و مولفه های جامعه ی مدنی گسترش پیدا کرده است، پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی نیز گسترش پیدا کرده است. در نهایت، در دهه های 60 و 80 شمسی، جامعه ی ایران به شدت توده ای بوده است و در دهه ی 70 از میزان توده ای بوده جامعه ی ایران کاسته شده است. بنابراین، پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در دو دهه ی 60 و 80 با افول و در دهه ی 70 با صعود مواجه شده است. نتیجه ی دیگری که این پژوهش بدان دست یافته است این می باشد که توده ای بودن جامعه ی ایران از ویژگی های پایدار این جامعه از سال های آغازین انقلاب 57 تا به امروز بوده است و سال هایی که مولفه های جامعه ی مدنی در آن گسترش یافته است، دوره ای موقتی، محدود و گذرا بوده است.

similar resources

تحلیل جامعه شناختی نهادینه نشدن و ناکامی تحزب در ایران از انقلاب مشروطه تا به امروز

چکیده: مهمترین ریشه ها یا عوامل تاریخی - جامعه شناختی موثر بر ناکامی و عدم تحزب نهادمند در ایران در یک سده اخیر چه بوده اند؟ فرضیه تحقیق: دلایلی همچون درگیر شدگی شدید احزاب در جنگ قدرت، نخبه گرایانه بودن احزاب و فاصله گیری آنها از توده ها و عدم اهتمام به تربیت سیاسی و اجتماعی توده ها، رقابت غیر قاعده مند، غیر نهادمند و ستیزه جویانه احزاب، وابستگی به حکومت و قدرت های خارجی، عدم تعهد عملکردی احز...

full text

تحلیل جامعه شناختی گفتمان های خانواده در مذاکره های مجالس قانونگذاری ایران (از 1320 تا 1357)

خانواده و موضوعات مرتبط با آن یکی از مسائل جامعۀ کنونی است. قانون و نظام قانون‌گذاری را می‌توان ابزار مهمی جهت تسلط بر این حوزه به‌شمار آورد. هدف حقیق حاضر شناسایی گفتمان‌های مسلط خانواده در مجالس قانون‌گذاری ِدورۀ پهلوی دوم و تحلیل آنهاست. به‌این‌منظور، مذاکره‌های نمایندگان مجلس بیست‌ویکم و بیست‌وسوم‌با روش تحلیل گفتمان بررسی شده و چشم‌انداز نظری آن برمبنای نظریه‌های عاملیت-ساختار، نظام کنش، با...

full text

گفتمان پسااستعماری و ذخایر نشانه‎‌‎شناختی روشنفکری دینی در ‏ایران(1330-1357) ‏

زبان پدیدآورنده حیات اجتماعی و زیست­جهان هر جامعه انسانی است. در هر عصری و در هر جامعه­ای نباید از تنها یک بازی زبانی بلکه باید از بازی­های زبانی سخن گفت؛ بازی­های زبانی که ذخایر نشانه­شناختی جامعه را شکل داده و امکان بازتولید آنها را در منازعه ­گفتمان­های سیاسی فراهم می­کنند. جامعه ایرانی نیز در یک قرن اخیر واجد چنین خصلتی بوده است. در این میان زبان سیاسی روشنفکری دینی یکی از بازی­های زبانی در...

full text

تحلیل جامعه شناختی نهادینه نشدن و ناکامی تحزب در ایران از انقلاب مشروطه تا به امروز

چکیده: مهمترین ریشه ها یا عوامل تاریخی - جامعه شناختی موثر بر ناکامی و عدم تحزب نهادمند در ایران در یک سده اخیر چه بوده اند؟ فرضیه تحقیق: دلایلی همچون درگیر شدگی شدید احزاب در جنگ قدرت، نخبه گرایانه بودن احزاب و فاصله گیری آنها از توده ها و عدم اهتمام به تربیت سیاسی و اجتماعی توده ها، رقابت غیر قاعده مند، غیر نهادمند و ستیزه جویانه احزاب، وابستگی به حکومت و قدرت های خارجی، عدم تعهد عملکردی احزا...

full text

سیر روشنفکری دینی در ایران و تعاملات آن با جامعه از سال 1320 تا 1357

فرآیند روشنفکری در ایران به گونه ای بیمار متولد شد. چرا که با خصوصیات حقیقی روشنفکری شامل فکر علمی،نگاه به آینده، هوشمندی و احساس درد در مسائل اجتماعی فاصله بسیار داشت. از دوره قاجاریه که اندیشه های مدرن برخاسته از مدرنیته ی غربی به جامعه ی سنتی ایران راه یافت و به اندیشه مردم نفوذ کرد،مسائل و دیدگاههای جدیدی مطرح گشت که دین در مواجهه با آنها ، پاسخ مناسبی برای سوالات، ابهامات و تردیدهای ایجاد ...

15 صفحه اول

تبیین جامعه شناختی فراز و فرود درک ایدئولوژیک از دین

دین ایدئولوژیک در فضا و شرایط قبل از انقلاب، در بین روشنفکران دینی جامعه ایران مطرح شد. علی شریعتی به عنوان مؤثرترین روشنفکر دینی زمان خویش، ایده اسلام به مثابه ایدئولوژی را به شکل مؤثر ارائه کرد. نگرش ایدئولوژیک به دین و ضرورت آن اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران، مخصوصاً از دهه 60 شمسی به بعد، دستخوش تردید و تنازلاتی جدی گردید و خود به محملی بدل شد برای نقد قدرت ح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023